Atık Su Arıtma Tesislerinde Sürücüler

Atık Su Arıtma Tesislerinde Sürücüler | VLT Drivers

Frekans konvertörünün kullanım alanlarından biri de su arıtma tesisleridir. Tesis içinde birçok kullanım alanı olan sürücüler ile makinaların kontrolü kolaylaşmakta ve verimliliği artmaktadır.

Frekans konvertörleri arıtma tesisinde bulunan çamur pompası, taşıyıcılar, havalandırma, kimyasal dozlama, tanklar ve çürütücü işlemlerinde kullanılır. Frekans konvertörleri motorlara yön verme işleminde kullanıldığı için, motorların hızının kontrol edilmesine olanak sağlar.

Ön Arıtma
Başlangıçta sular tesiste bulunan toplama havuzuna pompalanır. Frekans dönüştürücüsü, pompanın akış hızını kontrol ederek girin su miktarının ayarlanmasında kullanılır. Arıtmanın ilk işlem sürecinde atık su içinde bulunan katı maddelerin (ahşap, metal, plastik vs.) ayrılmasıdır. Bu işlemin amaçları pompa ve boruların tıkanmasını önlemek, vanaların çalışmasını korumak ve sistemde bir arıza olmadan diğer işlem süreçlerinin aksamamasıdır.



Su Arıtma
Atık su artıma işlemleri, içme suyu arıtma işlemlerine benzer bir teknikle yapılmaktadır. İlk olarak organik ve inorganik kirlilikler kaldırılır. Sürücülerin bağlı olduğu çamur temizleme pompaları, kimyasal dozlama, koagülasyon ve flokülasyon tekniklerinde pompaların bağlantısında kullanılır.

Katı ve sıvı fazlar yerçekimi etkisi ile birbirinden ayrılır. Bu işlem süreci biriktirme-çöktürme grubuna aittir. Çok küçük partiküller halinde bulunan kolloidler su yüzeyinde “bulut” olarak görülür. Kolloid süspansiyonu filtreleme işlemlerinden geçirildiğinde çok fazla temizleme yapılamıyor. Bunun yerine koagülasyon ve flokülasyon süreçlerine tabii tutulurlar. Koagülasyon ve flokülasyon sürecinde karıştırıcı motorlar eklenen kimyasal miktarına göre frekans dönüştürücü tarafından tahrik edilir. Flokülasyon işleminde karıştırıcı hızı gelen atık su miktarına göre belirlenir. Eğer bu karıştırma işlemi düşük hızda olursa flokülasyon işlemi tam olarak gerçekleşmez. Çok hızlı olursa da oluşan çökelek erimeye başlayacaktır.


Şekil 1: Atık Su Arıtma Sistemi


Çamur pompasının temizliği için kullanılan temiz su pompası da bir sürücü yardımıyla kontrol edilir. Böylece çamur yüzünden motorlara fazla yük binmesi engellenmiş olur. Su altı fan kullanılarak, suyun özelliklerine göre havalandırma yapılır. Böylece suyun oksijen miktarı ve PH değeri korunmuş olur. Fanlı havalandırma sistemi scada sistemine bağlı frekans konvertörü ile kontrol edilir. Frekans kullanılarak değişken tork değerlerinde tesise önemli derecede enerji tasarrufu sağlatır.

Kullanılan bir diğer filtre ise geri yıkama pompasıdır. Ters yıkama döngüsü başlatıldığı zaman sensörlerden alınan 4-20 mA sinyal veriler ile temizlik için gerekli olan ters yıkama su miktarı belirlenmiş olur. Bu şekilde pompa hızı kontrol edilerek filtreden geçen suların temizlik oranı artırılmış olur.


Şekil 2: Geri Yıkama Filtresi


Çamur Arıtma
Çamur arıtmada çürütücüler kullanılır. İki türü olan çürütücüler;

• Aerobik
• Anaerobik

Anaerobik çürütücüler, kapalı ve hava olmayan bir odada organik madde üzerinde metan ve karbondioksite işlenir. Bu işlem sonucunda doğal gübre veya biyogaz elde edilebilir. Çamur pompalarının basıncını kontrol etmek için frekans konvertörü kullanılır. Çamur yoğunluğuna göre sürücüler hız ayarlamasını kontrol eder.
Aerobik çürütücüler, çamuru ayrıştırmak için havalandırma sistemine ihtiyaç duyar. Frekans konvertörü ile hava girişi düzenlenir ve oksijen sensörüne göre pompalar çalışmaya devam eder.


Şekil 3: Aerobik Çürütücü Sistemi




Kaynak:

» electrical-engineering-portal